کاربری جاری : مهمان خوش آمدید
 
خانه :: شعر
موضوعات

اشعار



زبانحال امام سجاد علیه السلام

شاعر : جواد حیدری     نوع شعر : مرثیه     وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن     قالب شعر : غزل    

من بر این ماه که بر نیزه نشسته، پـسرم            پاره پــاره شده همچون لب بابا جگــرم

من جگــر پــاره آن بــزم شــرابــم والله            خیزران رنگ گرفت از لب زخـم پدرم


اینکه آتش به سرم ریخته شد دردی نیست            عکس رخساره نیلی است در این چشم ترم

لرزه بر پیکــرش افتاد کنیـزش خواندند            من خجالت زده از خواهر نیکو سیُــرم

خارجی و پــسر خــارجیان گفت به من            آنکه با زخم زبان کرده چنین خونجگرم

خواهر کوچک من گوشۀ ویران جان داد            هر سحر یاد همان غــربت وقت سحرم

: امتیاز
نقد و بررسی

در منابع معتبر سنگ و چوب و ... پرتاب کردند در شهر شام نیامده است بلکه در کتب أمالی صدوق ج۳۱ ص ۱۶۶؛ الـفتـوح ج۵ ص۱۳۰؛ الاحتجـاج ج ۲ ص ۱۱۴؛ مناقب الطاهرین ج۲ ص ۶۰۱؛ اللهوف ص ۱۵۳؛ مقتل خوارزمی ج ۲ ص ۶۸؛ تَسْلِیَةُ الْمُجالِسْ ج۲ ص ۳۷۹؛ بحارالأنوار ج۴۵ ص ۱۲۷؛ جلاءالعیون ص۶۰۶؛ مقتل امام حسین ص ۲۳۹؛ نفس المهموم ص ۳۹۳؛ منتهي الآمال ص ۵۰۲؛ مقتل مقرّم ص ۳۶۱؛ مقتل جامع ج۲ ص ۱۰۶ تنها نوشته شده شهر را آذین بندی کردند و با رقص و پایکوبی به استقبال سرهای شهدا و کاروان اهل بیت علیهم السلام رفتند و با این ذهنیت که اینان خارجی هستند و بر اسلام خروج کرده‌اند پیرمردی به آنان دشنام هم داد ولیکن وقتی متوجه شد که یزید به مردم دروغ گفته و اسرا همان خواندن پیامبر هستند استغفار کرده و .... لذا بیت زیر حذف شد. جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.

اینکه آتش به سرم ریخته شد دردی نیست            عکس رخساره نیلی است در این چشم ترم

زبانحال امام سجاد علیه السلام در هنگام شهادت

شاعر : محمد علی بیابانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

این زهـر، دردی از تب دردم دوا نکرد            هیچ عقده ای از این گلوی بسته وا نکرد

آنـچــه که آرزوی من آن بــود آن نــشد            ســی ســال دیــر آمد و فکــر مرا نکرد


طوفان گرفت و دار و ندارم به باد رفت            روزی که غم وزید و به ما جز جفا نکرد

غم های من ز عصر مصیبت شروع شد            وقتی که دشمن آمد و رحمی به ما نکرد

عمه رسید و گـفـتـم "علیکـن باالــفرار"            یعــنی کــســی ز آل پـیـمـبر حیــا نکرد

از کــربلا به کوفه و از کوفه تا به شام            دشمن ز بی حیــایی و ظلــمی ابا نکرد

اما میــان این همه رنــج و غــم و بــلا            جــایــی تــلافــی ستــم "شــام" را نکرد

در بین کــوچه های یهــودی نشین شهر           ما را کسی به اسم مسلمــان صـدا نکرد

دیــدم مـیــان بــزم شــراب حـرامــیــان           چــوبـی که دو لب پــدرم را رهـا نکرد

عمــری به یاد این همه غم سـوختم ولی           این زهـر، دردی از تـب دردم دوا نکرد

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به جهت حفظ بیشتر حرمت اهل بیت حذف شد

در گیر و دار غـارت معجر ز دختران            خلخــال و گــوشــواره ای آرام وا نکرد

این بیت به گونه ای مطرح شده که نعوذبالله اهل بیت را در بازار برده فروشان به حراج گذاشته اند که این موضوع علاوه بر اینکه صحت ندارد به نوعی توهین به اهل بیت هم محسوب میشود لذا بیت زیر حذف شد

بــازار داغ بــرده فــروشـی شــامــیــان           داغی به دل گذاشت که کرب و بلا نکرد

زبانحال امام سجاد علیه السلام در هنگام شهادت

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن قالب شعر : غزل

با غـل جـامـعـه در هم بـفـشـارید تـنـم را           هـدف سنگ نمـائـید ز هـر سـو بـدنـم را

میتوان پوست برید از تن رنجور من امّا           نتـوان دوخت ز گـفـتـار حـقـایـق دهنم را


لالـۀ گــلبـن مـولای جــوانـان بــهــشـتــم           خاک ویـرانه‌سرا کرده خـزان یـاسمنم را

راز مظلومیم آن روز شود بر همه ظاهر           که پس از مرگ برآرند ز تن پیـرهنم را

هـدفـم نـشـر پـیـام پــدرم بـود در ایـن ره           که عدو کرد هدف دست و سر و پا و تنم را

به همه خلـق بگـوئید که با پیکـر عـریان           بــوریـائی کـفـن آمـد پــدر بـی کـفـنـم را

نظم میثم همه جوئید و به هر بیت بخوانید           قِصّۀ غُـصّه و انـدوه و ملال و محنـم را

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و مغایرت با روایت‌های معتبر حذف شد؛ موضوع سنگ جشن و شادی خندیدن و ... در شام بود نه در کوفه و براساس کتب معتبر تاریخی همچون: الفتوح ج ۵ ص ۱۲۱؛ أمالی مفید ج ۳۸ ص ۳۶۷؛ اللهوف ص ۱۳۰؛ مناقب آل ابیطالب ج ۴ ص ۱۱۶؛ مَقْتَل خوارزمی ج ۲ ص ۴۶؛ مُثیرُالأحْزان ص ۲۰۹؛ جلاءالعیون ص ۵۹۳؛ بحارالأنوار ج۴۵ صص ۱۰۹و ۱۶۴؛ منتهی‌الآمال ص ۴۸۵؛ قمقام ص ۵۱۶؛ نفس‌المهموم ص ۳۵۳؛ مقتل امام حسین ص ۲۲۳؛ مقتل مقرّم ص ۲۹۹؛ مقتل جامع ج ۲ ص ۴۳  و.... در شهر کوفه مردم پشیمان شده و گریه زاری می‌کردند، جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین‌جا کلیک کنید. ضمن اینکه در منابع معتبر برای شهر شام هم جشن پایکوبی نقل کردهاند نه پرتاب سنگ و آتش و ...

نیـزه و کعب نی و سنگ جفـا بود جوابم           سر بــازار شنیدند چو مــردم سخــنــم را

زبانحال امام سجاد علیه السلام در هنگام شهادت

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

منكه عمری در تب و تاب مرارت سوختم           چون شب شام غریبان در حرارت سوختم

بعد بابای غریب و بی كس و مظلوم خود           مثل عمه زیر زنجــیــر اســارت سوخـتم


از حرم تا قتلگه با كـعـب نی كردم عبور           اولیــن زائر منـم كز این زیــارت سوختم

سوخـتـم بابا چو بر نعشت نگــاهی دوختم           بر شكـاف زخـم های بی شمــارت سوختم

جسم خونینت که دیدم جان به لب گشتم دمی           بر تن بی سر و جسم بی مــزارت سوختم

از همان روزی كه میكردی سفارش عمّه را           تا كنون بر خواهر شب زنده دارت سوختم

نعش ها دیدم به صحرا رأس ها دیدم به نی           هم به هـفـتاد دو و هجــده بهــارت سوختم

گاه دیدم غارت خلخال و گــاهی گـوشوار           گــاه بهر دختــر بی گــوشــوارت سوختم

سِیلِ سیلی در اسیری سهم اهل البـیت شد           بــارها از دست های با مهــارت ســوختم

حربۀ كوفی هجوم و قتل و غارت بود و بس          از هجــوم بی حیـا هنگام غــارت سوختم

مجــلس ابن زیــاد و مجلس شــومِ یــزیــد          كرد بر ناموس حق دشمن اشارت سوختم

خویش را پیروز میدانست و ما را در شكست          پیش بیگانه ز كــذب این بشــارت سوختم

عمه ام را خارجی خواندند و خود را اهل دین          در میان دشمنــان در آن امــارت سـوختم

تا دم مرگم برایت گریه كردم صبح و شام          نهضتی كــردم به پا حالا كنــارت سوختم

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما  پیشنهاد می‌کنیم به منظور انطباق مطالب با روایات مستند و معتبر و انتقال بهتر معنای شعر، بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

نعش بی سر را كه دیدم ناگهان خوردم زمین           بر تن بی سر و جسم بی مــزارت سوختم

متأسفانه در ابیات زیر ضمن ایرادات روائی و تاریخی شأن اهل بیت نیز بطور شایسته رعایت نشده است لذا ابیات زیر جهت حفظ بیشتر حرمت اهل بیت خذف شد

گاه معجــر گاه سر دیـدم به روی نیـزه ها           گاه ای دل بر نگــاه سوگوارت سوختم

هیچ كس جز با تمسخر رو به رو با ما نشد           بــارها در راه از دردِ حقارت سوخــتم

بیت زیر دارای ایراد روایی است چرا که ودایع امامت همچون انگشتر پیامبر و... به غارت برده نشد لذا به همین دلیل بیت زیر حذف شد جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کنید

دشمن آندم كه ز ما ارثِ امامت را رُبــود           در تب بیماری و داغ جـسارت سوختم

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ضعف محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور حفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

حربۀ كوفی هجوم و قتل و غارت بود و بس          از هجــوم چشم ها هنگام غــارت سوختم

شهادت امام سجاد علیه السلام

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل قالب شعر : غزل

گــلان وحـی، را پــرپــر که دیــده؟            به گــلشن، طایــر بی سر، که دیده؟

تب و داغ و غل و زنجــیر و دشنام            گلــوی خشک و چـشـم تر که دیده؟


ســوار نــاقــه با، بــازوی بــســتــه            زمین افتــادن خــواهــر، که دیــده؟

مــیــان آفـــتـــاب شــــام و کــوفــه            رخ خورشید و خــاکستــر که دیده؟

به روی یــاس‌هـا جــای ســفــیــدی            ز سیــلی رنگ نیــلوفــر که دیــده؟

بــه رخـــســـار هــــلالِ اوّلِ مــــاه            خــدایــا هیــجــده اخـتــر که دیــده؟

نــشــان ســنــگ در بــالای نــیــزه            سر پــاک عــلــی اکـبــر که دیــده؟

سرود و رقــص و جشن و پایکوبی            به دور آل پــیــغــمــبــر، که دیــده؟

چــهــل منــزل به هــمــراه سکــینه            ســر عـــبــاسِ آب‌آور کــه دیــــده؟

لــبِ خــشــکــیـــده و آوای قــــرآن            شراب و چوب و طشت زر که دیده؟

بگــو «میثــم» امــام دستْ بــســتـه            اسیــر آن هــمـه کــافــر کـه دیــده؟

: امتیاز

مدح حضرت زین العابدین امام سجاد علیه‌السلام ( زبانحال)

شاعر : سید هاشم وفائی نوع شعر : مدح وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

نــور تـابـد به فـلـک از در کـاشـانۀ ما            گنج عشق است نهان در دل ویرانۀ ما

ما دل خویش نبستیم بر این عالم خاک            عـالـم قـدس بود مـنـزل و کــاشـانـۀ ما


زمزم و سعی و صفا و حجر از ماست اگر            کعـبه گـردد همه دم دور حـرمخانۀ ما

گر که اعجـاز کند با ید بـیـضا مـوسی            در ازل بـاده زده از مـیِ مـیـخـانـۀ ما

ما از آن سوخـتگــانیم که از آتش غــم            هـیـچ پـروا نـنـمـایــد پـر پـروانــۀ مـا

گر به شمشیر غم دوست سر خویش دهیم            در ره دوست بـود هـمّـت مـردانــۀ ما

به شهادت به اسارت سوی منزل ببریم            این امـانـت که سپـردند روی شـانۀ ما

با خبر باش نخندی تو به اولاد رسـول            کـار صـد تـیـغ کـنـد نـالـۀ مـستـانـۀ ما

نَهَراسیـم ز شمـشیـر و ز زنجیـر سـتـم            که پُر از شهـد شهـادت شده پیـمانۀ ما

گر که دلسوختۀ ماست وفائی نه عجب            جـگــر ســوختــه دادنـد به دیـوانــۀ ما

: امتیاز

زبانحال امام سجاد علیه السلام در هنگام شهادت

شاعر : سید محمد میر هاشمی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

می شکـافـد تـیـر غـربت سـیـنۀ سجاد را           زهـر از غــم می رهاند این دل نـاشاد را

می گذارم بر زمین دیگـر سلاح گریه را           می کشم با " یا حسینی " آخـرین فریاد را


دیـده ام بر خاک صحـرا پیکـر ابـرار را           دیـده ام بــر نــیــزۀ اعــدا ســر اوتــاد را

دیده ام در کــربلا غــم واژۀ تــوحـیـد را           دیـده ام در بـین مـقــتـل شـادی صـیـاد را

هم زمان نـالـۀ غـربت، تبـسم بر یـتـیم؟!           جان به دل دادم به شام محنت این اضداد را

نــالـه ام احـیــا نــمـایــد خـون ثــارالله را           اشـک من رسـوا نـمـایـد دشـمن شیـاد را

بـاورم شد دردهای سیـنه سـوز کوچه را           حس نمـودم در اسارت غـربت اجـداد را

خارجی خواندم، اسیرم کرد، قصد جان نمود           با دو چشم خویش دیدم مرگ عدل و داد را

دیـده ام در زیـر پـا اوراق قـرآن، دیـده ام           پـرچـم زلـف سـر نیـزه نـشـین در بـاد را

زهر برد از سینه تاب، اما نبُرد از خاطرم           کـینـه های قـوم بـدتـر از ثـمود و عــاد را

: امتیاز

مرثیۀ دفن شهدای کربلا

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

هان ای بنی اســد سفــری نینــوا کـنـید            با پــیـکــر حـقـیـقـت قــرآن وفــا کـنید

جـای ستــاره های خــدا بـر زمین نبود            آیا به خار و خس تنشان را رهــا کنید؟


قدری بیاورید کفــن، قطعه ای حصیـر            از تیر و نیزه این شهــدا را ســوا کنید

این کشته جوان که تنش پاره پاره است            شبه پیمبــر است عــزایش به پــا کـنید

این قد کشیده قاسم رعنـای نجمه است            فکــری به دفن پــاره تن مجـتـبی کنید

این کشته فتاده به هامون حسین ماست            از روی دشت پیــکـر او را جــدا کنید

آشفته تر ازین تن بی سر که دیده است            فکــری برای این بدن ســر جــدا کنید

: امتیاز
نقد و بررسی

با توجه به تصریح مقاتل معتبر به دفن بدن حضرت علی اصغر توسط سیدالشهدا بیت زیر مستند نیست لذا حذف شد

از بهر شیــرخــوارۀ گل تـشنۀ ربــاب            بر روی سیــنــه پــدرم مــهــد وا کنید

زبانحال حضرت زینب سلام الله علیها در خروج از کربلا

شاعر : محمود ژولیده نوع شعر : مدح و مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

می روم امّا بدان جانـم کنارت مانده است           تا قیامت یا اخا، دل بیـقـرارت مانده است

گر چه این گلبرگ ها را میبرند از گلشنت           غم مخور یک باغ پرپر در کنارت مانده است


می روم با ساربان همراه خسته کــاروان           دست یاران بسته امّا اقتدارت مـانده است

بر گلویت جای بوسه، کار خود را کرده است           لااقل بر حنجرت جای زیارت مانده است

جسم خورشیدیت ای سالار زینب شد کبود           بسکه این عریان بدن زیر حرارت مانده است

کوفه در راه است و ما آمــادۀ رزمی دگر           روز روشن رفته امّا شام تارت مانده است

هر یکی از دختران با دیگری نجــوا کند:          روی گوشت جای زخم گوشوارت مانده است

وقت تــوزیع غنــائم هستــی ام تـقـسیم شد          در حرم امّا صدای شیرخوارت مانده است

بردن نام شــریـفـت جــرم زیـنب شد ولی          با دعای خواهر شب زنده دارت مانده است

جسم های پاره و عریان و بی سر جای خود          بر غم ما خنده های نیـزه دارت مانده است

خطبه هایت گر چه این جا سنگباران شد ولی          ترجمان خطبه های آشکــارت مانده است

ای تنت با خاک یکسان از هجوم اسب ها          هرطرف عضوی ز نعش خاکسارت مانده است

ای تـــمــام آرزوی انـــبـــیـــا و اولــیـــاء          رفتی و عالم هماره داغــدارت مانده است

مانده بر لب نغــمۀ یا لیــتنــا کنّــا مـعــک          عقده بر دل ها از این ترک مزارت مانده است

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما با توجه به وجود ضعف محتوایی در عدم رعایت شأن اهل بیت؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور رفع ایراد موجود و حفظ بیشتر حرمت و شأن اهل بیت که مهمترین وظیفه هر مداح است؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

کــوفــه در راه است و ما آمــادۀ آوارگی           روز روشن رفته امّا شام تارت مانده است

نعش های پاره و عریان و بی سر جای خود          بر غم ما خنده های نیـزه دارت مانده است

زبانحال حضرت زینب سلام الله علیها در خروج از کربلا

شاعر : یاسر نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : غزل

می برید اما به روی نـاقـۀ عـریــان چرا؟           می دهید این گونه بر آزار ما فرمان چرا؟

ما ز یثــرب آمـدیم، آنجاست منزلگــاه ما           می برید اینک به شام و کوفه ویران چرا؟


تــازیــانه بر تن گــلهــای زهــرا می زنید          میکنید آخر چنین دلجوئی از مهمان چرا؟

لحظه ای آهسته تر، تا خویش را سامان دهیدم          میبرید اینگونه ما را بی سر و سامان چرا؟

گر مسلمانـید، ای غــارتگــران بــاغ دین          بـر فــراز نی زدیــد آئـیـنـۀ قــرآن چــرا؟

بال و پر بستـید از مــرغان گــلــزار نبی          نیلگون گردید از سیلی رخ طـفـلان چرا؟

گاه می خندید و گه بر حال ما گریان شوید         مانده اید ای کوفیان در کار خود حیران چرا؟

گــر که می دانیــد ما زُرّیــۀ پـیـغـمـبــریم          بُردن این خاندان در گــوشۀ زندان چـرا؟

: امتیاز

زبانحال حضرت زینب سلام الله علیها در خروج از کربلا

شاعر : جودی خراسانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

رفتم من و، هــوای تو از سـر نمی رود           داغ غـمـت ز سیـنه خــواهــر نـمی رود

برخیز تا رویم بــرادر، که خــواهــرت           تنها به ســوی روضه مــادر، نـمی رود


گر بی تو زینب تو کــند جـای در وطن          از خـجــلـتـش نــزد پـیـمـبـر، نـمی رود

سوز گـلوی خشک تو! اندر لب فــرات          ما را ز، یــاد تا لــب کــوثــر نـمی رود

پهلوی چاک خورده ات از نیزه و سنان          ما را ز یـاد، تا صف محشــر نمی رود

بزم یزید و طشت زر و چوب خیز ران          هــرگز ز یـاد زینب مضطــر نمی رود

«جودی» ز یاد آن لب خشکیده ات شها          گر در جنان رود لب کــوثــر نمی رود

: امتیاز

مرثیۀ دفن شهدای کربلا

شاعر : محسن عرب خالقی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

یک جهان روضه و یک ماه محـرم داری           آه، آقــای غــریــبــم چــقــدر غــم داری
تا ابــد هم که بخـوانند هـمه مــرثـیــه ات            بـاز هم روضۀ نا خـوانده به عــالم داری


این همه زائــر دلســوخــتــه خــاکـت را            از ازل داشتــه ای تـا به ابــد هــم داری
روضه خوانهات زیادند، یکیشان قــرآن            مطلع فجــر خــدا؛ ســورۀ مـریــم داری
درد دل کن که نماند به دلت چون پدرت            خواهرت هست کنارت،تو که محرم داری
بهترین نوحه ما هست« غــریب مـادر«           صاحب روضه بگو؛بهتر از این دم داری؟
تا که نــومیـد نگردد زدرت محـتــاجــی            تو هم انگشت هم انـگشتــر خاتــم داری
وقت تدفین تو ای شعر غــریبی، پسرت            دیــد در وزن تنت چنـد هجــا کــم داری

: امتیاز

مرثیۀ دفن شهدای کربلا

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

این جا نگـارخـانـۀ گل‌هــای پـرپـر است            این جا بهشت سرخ بدن‌های بی‌سر است

حــیـران سـتـاده‌ایــد چــرا ای بــنـی‌اســد            امـروز روز دفــن عزیــز پـیـمبــر است


من می‌شنـاســم ایـن شهـدا را یکی ‌یکـی            سرهـایشان اگر چـه بریـده ز پیکـر است

این پــیکـر حبیـب بــوَد، این تـن زهیــر            این مسلم‌بن‌عوسجه، این عون و جعفر است

این پیکـری کـه مانده به گودال قـتـلـگاه            قـرآن آیــه‌ آیــۀ زهــرای اطــهــر اسـت

این زخم‌ها که مانده بر این نــازنین بدن            آثار تیر و نیزه و شمشیر و خنجر است

دارد دو زخم بـر کمـر و بر جگـر نهان            زخمی که هر دو باعث قتل مکرر است

داغ بــرادر آمــده یـک زخـم بـر کــمــر           زخمی که مانده بر جگرش داغ اکبر است

نتـوان شمـرد زخم تنش را به دیــد چشم           از بس که جای زخم روی زخم دیگر است

این پیکـر گسیخـته از هـم از آن کیست؟           این است آن علـی که شبیـه پـیـمبر است

چــیـزی نـمـانــده از بـدن پــاره‌پــاره‌اش           زخـم تنش ز پیکـر بـابـا فـزون‌تـر است

یک کشته دفن گشته همین پشت خیمه‌ها           نامش علی‌ست ذبح عظیم است و اصغر است

بـا هـم کنیـد رو بـه سـوی نهـر عـلـقـمـه           آنجـا تـن شـریف علمــدار لـشکــر است

دست و سـرش جداست ولی مثـل آفـتاب           در موج خون بـه دشت بلا نورگستر است

میثم! مـزار این شهدا در دل است و بس           زیـرا کـه دل مـقـام خــداونـد اکبــر است

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر به دلیل مستند نبودن و تحریفی بودن حذف شد، همانگونه که بسیاری از علما و مراجع در کتب: جلاءالعیون ۵۶۹؛ منتهی الآمال ۴۴۹؛ نفس المهموم ۲۸۳؛ لؤلؤ ومرجان ۲۱۵؛ اربعین الحسینیه ۱۳۸؛ قاموس الرجال  ج۸ ص ۴۶۶؛ فواید المشاهد ۵۱؛ تحقیق درباره اوّل اربعین ۶۸۴؛ تنقیح المقال ج۲ص ۱۹؛ حماسه حسینی ج۳ ص ۲۵۵؛ کبریت احمر ۳۸۴؛ مقتل تحقیقی ۱۸۰؛ مقتل جامع ج۱ ص۱۱۹؛ پژوهشی نو در بازشناسی مقتل سیدالشهدا ص۲۱۴ و .... نوشته ­اند ازدواج حضرت قاسم با دختر امام حسین  تحریفی است و این قصۀ جعلی برای اولین بار در قرن دهم در کتاب روضة الشهدا بدون هیچ سندی تحریف شده است. در استفتاعی که از حضرات آیات عظام سیستانی، خامنه ای و فاضل لنکرانی صورت گرفته است آنها نیز ضمن نادرست خواندن این داستان جعلی و خیالی؛ خواندن آن را جایز ندانسته اند. (جامع المسائل ج۲ ص۶۲۰ و ۶۲۴) جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید.

ایـن جسـم پـاره‌پـارۀ دامــاد کــربـلاسـت           کو را عروس، نیزه و شمشیر و خنجر است

پیراهـن زفــاف، زره گـشـتــه بــر بــدن           بـاران تیـر: لاله، حنـا خـون حـنجر است

زبانحال حضرت زینب سلام الله علیها در خروج از کربلا

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : مثنوی

آفــتــاب ای آفــتـــاب ای آفــتــــاب            ســر فــرو بر در افق دیگــر متاب

ای زمیــن ای آسمــان نــابــود شـو            ای چــــراغ آفــریــنــش دود شــــو


مهر، دیروز از میان خــون گذشت            ماه از این دریــا ندانم چون گذشت

دوش تا پــایــان عــمــر شب رسید            جــان زینب بــارهــا بر لب رسیــد

بــود دیـشب بــا دلــی افــروخــتــه            پــاســدار خیــمــه های ســوخــتــه

شد چراغ خیمه و در جمع، سوخت            تا طلوع صبح مثل شمع، ســوخت

بــارها روح از تنش پــرواز کــرد            صبح خود را بی حسین آغـاز کرد

چشم گردون بر جفــایش خیــره تر            شب زصبح و صبحش از شب تیره تر

خــارها بود و گــل یــاســش نبــود            خیــل دشمــن بود و عبّــاسش نبود

بــاغ او جــز لالۀ پــرپــر نــداشت            قــاسم و عبــدالله و جـعفــر نداشت

آفتــابش چــاک چــاک افـتــاده بود            مــاه لیــلا روی خــاک افتــاده بود

کودکان از عــمّـه دل بشکستــه تر            عــمّـه از آن نونهــالان خـستــه تر

طایــران وحــی را پــر ســوخـتــه            لانه هاشــان هم در آذر ســوخــتـه

این غــزالان داغــدار و خستــه اند            بــاز بـر آزارشــان صف بستــه اند

خیمه بی عبّــاس و دشمن در کمین            یا عـلــی (ع) تنهــائــی زینب ببین

آل عصمت لــرزه بـر انــدامـشــان            منتــظــر تا چــون شود انجــامشان

ناگهان برخواست از مقتل خـروش            داغــداران را نــــدا آمــد بــگــوش

کی عـزیــزان اوّا رنــج و بــلاست            کــربــلا آغــاز راه کـــربــلاســت

ای به هــر وادی قیــامت هــایتـان            صبــر، مــات استــقــامت هــایـتان

ای در این میــدان زبان ها تیـغتان            شــام و کــوفه سنگــر تــبـلیغـتــان

بعــد من دیــن را شما یــاور شـدید            در حــرای خــون پیــام آور شــدید

خون من وحی و شما پیــغــمــبرید            خود به تنهائی، حسین (ع) دیگرید

کــوچ از بهــر اســارت بی درنگ            پیش، با زینـب به استـقـبــال سنگ

آن گــرامــی عتــرت خیــرالبــشـر           از بــــلا هــم بــر بــلا آمــــاده تــر

سیــنــه بگــشــودنـد بر تــیــر بــلا           کــوچ کــردنــد از زمیــن کــربــلا

گــــام اول تــا قــدم بـــرداشــتــنــد           رو به ســوی قـتـلــگــه بگــذاشتـند

دیــده بر آن جــسم خــونین دوختند           ســوختند و ســوخـتند و ســوخــتند

باغبان چــون بــاغ گــل از تیــرها           لاله هــایش طــعــمــۀ شمــشیــرها

بـلبــلان را نــوحــه و آه و فــغــان           در عــزای لالــه هــا و بــاغــبــان

هر دلی صد کربلا هنگــامه داشت           هر لبی نوعی زیارت نــامه داشت

چــشــم ها بــر جــســم ثــارالله بود           حــنــجــر خــونین زیــارتگــاه بود

طایــران ســوخــتــه، پــر می زدند           بوسه بر آن جسم بی ســر می زدند

جسم بی سر نه گـلی ناخــورده آب           بوستــان را کــرده دریــای گــلاب

بـــارهـــا و بـــارهـــا و بــــارهـــا           دیــده آسیــب از هــجــوم خــارهــا

بس که بودی کـثرت زخمش به تن           دختــرش می گفت هــذا نعــش من

زینب آمــد سنــگ ها را زد کنــار           باغ گــل را کــرد پـیدا زیــر خــار

بــاغ نه صــفحــه ای زآیــات نــور           نقـطه نقــطه گــشته از سّــم ستــور

هر کـلامش را عیــان تــفــسیــرها           از دم شــمــشــیــرهــا و تــیــرهــا

آیه ها از خطّ خـون گــلــرنگ بود           سطر سطــرش را نشان سنگ بـود

دید زینب آن صحـیفه دیــدنی است           آیه هایش یک به یک بوسیدنی است

خواست بوسد، جای بوسیدن نداشت           لعل لب، بر حنجر خــونین گذاشت

وه چه زیبــا بـود در آن ســرزمین           بــلــبــل و گـــل را وداع آخــریــن

گفت بــلــبــل با گــل خــود رازهـا           وز گــلــوی گــل شــنــیــد آوزاهــا

بلبل این جا مهـر خون زد بر دهن           حــال گــل می گفت با بلبــل سخن

کی شکــستــه بــال و پر بلبــل بیـا           ای زدست رفــتــه بــاغ گــل بــیــا

گر چــه می دانــم عــزادار گــلــی           بعد من هــم بــاغبــان هـم بــلـبــلی

این قدر گیسو ز خون گلگــون من           دختــر زهــرا، دلـم را خــون مکن

ای ز ارواح شــهــیــدان زنــده تــر           نــالــه ات از داغ دل ســوزنــده تر

تو امیــرالمــؤمــنیــن را دخـتــری           بلکــه بر کــلّ مــصــائـب مــادری

صبر کن گر خصم از من سر برید           حق تو را بر همچو روزی آفــریـد

تو که خود داغ پیــمــبــر دیــده ای           بــازوی مـجــروح مــادر دیــده ای

خــواهــرم! تو پیــش تر از داغ من           دیــده ای داغ عــلـــی داغ حــســن

صبر تو میراث صبـر مــادر است           بلکه این میراث، از پیغـمبــر است

مــظــهــر صبــر الهــی، زیـنــبــم!           تو هنــوز آغــاز راهــی، زیـنــبـم!

کــربــلا و کـــوفــه و شــام و بــلا           گــردد از صبر تو یکســر کــربـلا

خطبه هایت را در آن جوش و خروش           من سر نی می دهم در کوفه گوش

تو به شهر شــام محشــر می کنــی           کوفــه را از شب سیه تر می کـنـی

تو چهـل منــزل کــنـی با من سفــر           از کنــار قــتــلـگــه تــا طـشـت زر

بود بلبــل محــو و مــات آن صــدا           تا که شد با کعـب نی از گــل جــدا

آن گــرامی دخت شیــر شیــر حـق           کرد در دریای خــون تفـسیــر حق

رو به قبــله بر ســر زانــو نـشست           زیــر آن قــرآن خــونین بـرد دست

از یــم خــون تا خــدا پــرواز کـرد           شکر گفت و عقده از دل بــاز کرد

با خــدا گــردیــد ســرگــرم سخــن           کای خــداونــد کــریــم ذوالــمــنـن

مــنّــتــی بــگــذار بــر آل رســول           کن زمــا قــربــانــی ما را قــــبول

دیگراین جا صبر، ثبر از دست داد           بــردبــاری سخـت از پــا اوفــتــاد

حلم چون زخم شهیدان خون گریست           عقل همچون دیدۀ مجنون گــریست

گفت این مرد آفرین زن، حیدر است           در مقــام صبر چون پـیـغمبر است

گر چه می بارید چشمش همچو ابر           قــتــلــگـه را کرد دانشگــاه صبــر

کاروان بر مــاه خود دل بستـه بود           خصم، بهر کوچ، محـمـل بسته بود

جان هــر یک بــارهــا می شد فــدا           تا از آن خــونیـن بــدن گردد جــدا

شیــر دخـت شیــر حــی کــردگــار           کرد بر محــمل یکــایک را ســوار

خــود به تنــهــائــی کنــاری ایستاد           اشک ریـزان روی در مـقـتـل نهاد

لب گشود و عقـده از دل بــاز کرد           بــا حـسـیـنـش راز دل ابــراز کرد

کــای زدور خــورد ســالی یــاورم           یــــاد داری در کــــنــار مــــادرم؟

ماه رخســارت زمن دل می ربــود           تا برد خــوابــم نگــاهم بر تو بود؟

یــاد داری شــامــگــاهــی با حـسن           راه پــیــمــودیــد دوشــادوش مــن؟

غافل از خــواهــر نگــردیدی دمی           تا نبــاشــد گــرد من نــامـحــرمـی

حــال بین نامحــرمــان گــردمـنـنـد           خنــده بر زخــم درونــم می زنـنــد

با تن تـنــهــا و چــشــم اشــکــبــار           کرده ام بر نـاقه طفــلان را ســوار

نیــست عـبــاس و عــلیِّ اکــبــرت           بین دشمن مــانــده تنها خــواهـرت

لطف خود را بـاز یــارم کن حسین           خیــز از جــا و ســوارم کن حسین

من در این وادی چو پــا بگــذاشتم           هـیجــده مــحــرم به گــردم داشتــم

شش بــرادر در کــنــارم بــوده اند           دور خــیــمــه پــاســدارم بــوده اند

باغ من هم ارغـوان هم یاس داشت           لاله زارم لاله چـون عبــاس داشت

حال، خــالی گـشـته از گــل دامنــم           نیست حــتــی غنچه ای در گــلشنم

لالــه زار داغ شــــد بــــاغ دلــــــم           خــارها جـمـعـنـد گــرد مـحــمــلــم

رأس یــارم تــا جــدا از تــن شــده           قــاتــل او هــمــســفـر بـا من شــده

ای شتــربانــان! مرا یــاری کــنـید           ناقــه ها! بر غــربــتــم زاری کنید

نیست از این کاروان دل خـسته تر           ساربــانــا لحــظــه ای آهــستــه تر

داغ بــیــنــی، داغــداران را مــزن           پیش چـشـم یــار، یــاران را مــزن

تــو زنــی مـا را و او، قــتــلــگــاه           از گــلــــوی پــــاره گــــویــد آه آه

ای به خون خوابیده خواب ناز کن           کــم به گــرد مـحـمـلـم پــرواز کن

تو بمان من ســوی کــوفه راهی ام           خاطــرات آســوده ثــارالــلّــهـی ام

من چـو تو پــروردۀ این مکــتــبــم           شیــر دخت شیــر حــقــم، زیــنــبم

پیکر من خسته، جانم خستـه نیست           دست من بسته دهــانم بستــه نیست

من به ایــراد سخـن چــون مــادرم           هم حسینم هم حسن (ع) هم حیدرم

بر لب خـشـکــم پیام خــون تـوست           آنچه را اجــرا کنم قــانــون توست

از ســر نــی بـاش با من هم سخــن           حکم کن، فرمان ز تو، اجــرا زمن

آن که دستور از تو می گیــرد منم           ســر به محــمــل بشکنم یا نشکـنم؟

وعــدۀ ما کــوفه ای نــور دو عیـن           خواب راحت کن خــداحافظ حسین

: امتیاز

زبانحال حضرت زینب سلام الله علیها در خروج از کربلا

شاعر : سید رضا مؤیّد نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن قالب شعر : غزل

مـا را به سر کـوی تو اعـدا نگذارند           خـواهـیـم بـمـانـیـم در اینجـا نگذارند

زینب ز تو ای جـان بـرادر نکـند دل           اعــدا بگــذارنــد اگـر یـا نــگــذارنـد


خـواهـم همۀ عـمـر کـنـار تو بـمـانـم           اما چه تـوان کرد که اعــدا نگـذارند

ای محرم دل تا غم دل گویم از این بیش           آوَخ که مـرا پیـش تو تنهـا نـگـذارند

شب میرسد و قافله در حال رحیل است           زین بیش دگر پیش تو ما را نگذارند

رفتم من و داغ تو و هجر همه یاران           یک لحظه من دلـشـده را وا نگذارند

گفتی نکـنم گریه به شیـون ز فـراقت           اما چه کـنم شـورش غــم ها نگـذارند

دانی چـه کـسـان یار حـسیـنـند مـؤید           آنانکه به جـز در ره او پـا نـگـذارند

: امتیاز

زبانحال حضرت زینب سلام الله علیها در خروج از کربلا

شاعر : محمد جواد غفور زاده نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

مبریدم! که در این دشت مرا کاری هست            گرچه گل نیست ولی صحنه گلزاری هست

ساربـانـا ! مـزنـیـد این هـمه آواز رحـیـل            که در این دشت مرا قافله سالاری هست


من و این باغ خـزان دیده خدا را چه کنم            هـمـره لالـه رخـان؛ لالۀ تـبـداری هست

سـاربـان، تـنـد مـران قـافــلـۀ گــل هـا را            که در این حلقه گل، نرگس بیماری هست

نیست انـدیشه مرا، از سفـر کـوفه و شام            مهر اگر نیست، ولی ماه شب تاری هست

تشنه کامان بلا را، چه غم از سوز عطش            ساقی افتاده ولی، ساغر سرشاری هست

هـستی ام رفتـه ز کـف، بعـد تو یا ثـارالله            هیچم ار نیست تمنـای تـوأم بـاری هست

تا به مـرغـان چـمـن، رســم وفـا آمـوزد            یادگــار از تو پرستوی پـرستاری هست

با وجـودی که بود بـار جـدایی سـنگـیـن            لله الـحـمـد مـرا روح سبـکـبـاری هـست

گر چه از ساحـت قـدس تو جـدایم کردند            هـست پـیـوند وفـا با تو مـرا آری هست

باغـبـان چـمن معـرفـت ! آسـوده بخـواب            که مرا شب همه شب دیده بیداری هست

در نـماز شب خود غـرق منـاجـات تـوأم            یار اگر نیست ولی زمـزمه یـاری هست

مبریـد از چـمن حُسن (شفق) را بـیـرون            که در آنجا که بود جلوه گل خاری هست

: امتیاز

مصائب عصر عاشورا و شام غریبان حسینی

شاعر : سید هاشم وفائی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن قالب شعر : غزل

آتش زدن به خیـمـه ز بس ظالمانه بود            صحرای کربلا همه غــرق زبـانه بود

تاکس میان خیـمه نسوزد با اشـک وآه            زینب میــان خیــمـه وآتش روانــه بود


سیلی امان نداد به طفلان خستــه جـان            رخسار کودکان همه پــرُ از نشانه بود

مقصود خصــم کشتــن آل رســول بود            سیــلی و تــازیــانـه زدن ها بهــانه بود

شرمم کُشد که فــاش بگویم ولی بپرس            از لاله های گوش چرا خون روانه بود

بُــردند از خیــام حــرم دشمنــان دیــن            گهواره ای که جــلوۀ طـفـلی یگانه بود

وقتــی شکست سیـنۀ مولا زسُــم اسب            آوای واحـسیــن به لبهــا تــرانــه بــود

زینب به یــاد توصیه های حسین خود            گــرم نمــاز وذکــر دعــای شبـانه بود

زان پس چراغ عشق وفائی نشد خموش            سرهای روی نیــزه چـراغ زمانه بود

: امتیاز

مصائب شام غریبان حسینی

شاعر : غلامرضا سازگار نوع شعر : مرثیه وزن شعر : مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن قالب شعر : غزل

عالم همه محزون و پـریشان حسین است           شام است ولی شام غــریـبان حسین است

از خـون جــگـر لالـه فشـانـید کـه امشب           در مقتل خون، فاطمه مهمان حسین است


نازل شده قـرآن همه در منـزل «خـولی»           یا کوفـه پـر از نغمۀ قــرآن حسین است؟

دریــا جــگـرش سوختـه و آب شـده، آب           لب‌ تــشنــۀ لعل لب عطشـان حسین است

ای بـاد بـه زخـم تــن اکــبـر که رسیــدی           آهسته بزن بوسه که این جان حسین است

زینب نگهـش بـر قـد خــم‌ گـشـتـۀ زهــرا           زهرا نگهش بـر تن عریــان حسین است

صحرای بـلا گشتـه پُـر از لالـه و ریحـان           گل‌هــاش همه زخــم فـراوان حسین است

در تــشـنـگــی روز جــزا چشمــۀ کوثــر           چشمی‌ست که میگرید و گریان حسین است

از بس‌که کریم است کریم است کریم است           در مقتل خون شمر، ثناخوان حسین است

ترسـم کـه بـه آتش بکــشانـد هـمــه‌جـا را           میثم که پر از شعلۀ ســوزان حسین است

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما به دلیل مستند نبودن داستان تنور خولی و مغایرت با روایات معتبر؛ پیشنهاد می‌کنیم به منظور اجتناب از گناه تحریف وقایع عاشورا؛ بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید؛ زیرا در روایات معتبر کتب تاریخ الامم والملوک ج ۵ ص ۴۵۵؛ الکامل فی‌التّاریخ ج ۱۱ ص ۱۹۲؛ مَقْتَل خوارزمی ج ۲ ص ۱۰۱؛ مُثیرُالأحْزان ص ۲۸۸؛ مَناقِبِ آلِ ابیطالب ج ۴ ص ۶۰؛ بحارالأنوار ج ۴۵ ص ۱۲۵؛  جلاءالعیون ص ۵۹۸؛ منتهی الآمال ۴۷۴؛ نفس المهموم ص ۵۱۷؛ مقتل جامع ج۲ ص ۳۴؛ مقتل امام حسین ۲۰۹؛ تصریح شده است که خولی سر را در کنج یات و در زیر تشتی قرار دادند، موضوع تنور خولی برای اولین بار در قرن دهم در کتاب روضة الشهدا تحریف شده است؛ جهت کسب اطلاعات بیشتر به قسمت روایات تاریخی همین سایت مراجعه کرده و یا در همین جا کلیک کنید

نازل شده قـرآن همه در مطبخ «خولی»           یا کوفـه پـر از نغمۀ قرآن حسین است؟

مصائب شام غریبان و خروج از کربلا

شاعر : علی انسانی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

خنده بر روی لبش مرد ستمکاری هست           آه انـگــار نه انـگـار عــزاداری هـسـت

آن طـرف دامن طفـل آتش سـوزان دارد           این طرف در تب شعله تن بیماری هست


و زنی بـاز سوی عـلقـمه می کـرد نگـاه           که به پا خیزد اگر دست علمداری هست

همه دیدند که خون چشم دلش را پُر کرد           از فـرات سخنش نالۀ سـرشـاری هست:

مبریدم که در این دشت مرا کاری هست           گل اگر نیست ولی صفحۀ گلزاری هست

سـاربـانـا مـزنـیـد این هـمه آواز رحیـل           آخـر این قافـله را قـافـله سـالاری هست

به امیـدی شـوم از کـشتـه مـظـلـوم جـدا           که سوی کوفه مرا وعــدۀ دیداری هست

: امتیاز

مصائب عصر عاشورا و شام غریبان حسینی

شاعر : سید مهدی حسینی نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فاعلاتن فاعلن قالب شعر : مثنوی

ایــن دلـم در کـربــلای ســوخـتــه             قـلـبـها چــون خیمه های ســوختـه

دوست دارم من بـســوزم ای خــدا            یــاد طــفـــلان غـــریـب کـــربــلا


دختـری در بیــن صحــرا می دود            گوئــیـا در کـوچه زهــرا مـی دود

آه مــی آیــــد صــدای اســــبـــهــا            جـسـم ها در زیــر پــای اســبــهــا

دسـتـهـای بـی حــیـا و بی شــرف            کرده رخسـار یــتــیمـان را هــدف

تــازیـانـه بــر کــجـــا آیــد فـــرود           نیـزه هـا بـر شـانه هــا آیــد فــرود

از مـــیــان آتــش افــــروخــــتــــه           می رسـد بوی شقــایــق، ســوخــته

آسمــانی بی ستــاره گــشــتـه است           گـوشها بی گــوشــواره گشته است

ای فـدای چــهــره های ســوخــتــه           چــشمهـای ســـوی عــمــه دوخـته

زیـنب کبـری چـه ســازد ای خــدا           یک طرف‌ بیمار و یک‌سو بچه ها

با تـن خــســتـه کــنـد راز و نــیـاز          روی خــاکستـر نشستـه در نــمــاز

بـا قنـوت خــستـه اش غــوغــا کند           اقــتـدا بـر مـادرش زهــــرا کــنــد

: امتیاز
نقد و بررسی

بیت زیر سروده اصلی شاعر محترم است اما  پیشنهاد می‌کنیم به منظور انطباق مطالب با روایات مستند و معتبر و انتقال بهتر معنای شعر، بیت اصلاح شده که در متن شعر آمده را جایگزین بیت زیر کنید.

آه مــی آیــد صــدای اســــبـــهــا            کــودکـی در زیــر پــای اســبــهــا

مصائب عصر عاشورا و شام غریبان حسینی

شاعر : مهدی زنگنه نوع شعر : مرثیه وزن شعر : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن قالب شعر : غزل

بنویسید که جز خون خبری نیست که نیست           به تن این همه سردار سری نیست که نیست

بنویسیــد که خــورشید به گــودال افــتــاد           و پس از شام غریبان سحری نیست که نیست


آتش از بــال و پر ســوخته جــان میگـیرد           زیر خاکستر ما بال و پری نیست که نیست

یک نفر سمت مــدینــه خبــرش را ببــرد           پس از این ام بنین را پسری نیست که نیست

یا به آن مــادر ســرگــشته بگویید: نگـرد           چون ز گهوارۀ اصغر اثری نیست که نیست

تــازیــانــه بـه تــســلای یــتــیــمــی آمــد           تازه فهمید که دیگر پدری نیست که نیست

: امتیاز